​Hiện tại, nhiều loại trái cây xuất khẩu đang có giá cao vì chưa đến vụ thu hoạch, nguồn cung ít. Khoảng 1 tháng nữa, nông dân trồng chuối, xoài, thanh long, bưởi… bắt đầu vào vụ thu hoạch cho mùa cuối năm. Đây cũng là một trong những thời điểm xuất khẩu trái cây tươi được đẩy mạnh nhất trong năm.

Xoài Đài Loan đang bán được giá vì nguồn cung cho thị trường xuất khẩu còn nhỏ giọt. Trong ảnh: Vườn xoài tại xã Xuân Bắc, H.Xuân Lộc

Cả doanh nghiệp và thương lái đều dự đoán xuất khẩu trái cây tươi mùa cuối năm nay khó lường và gặp nhiều khó khăn hơn so với mọi năm do rủi ro từ dịch bệnh Covid-19. Thị trường dễ tính Trung Quốc có nhiều quy định mới về nhập khẩu nông sản, trong đó có nhập khẩu trái cây tươi bắt đầu từ ngày 1-1-2022 cũng ảnh hưởng đến thị trường xuất khẩu.

* Giảm sản lượng

Hiện giá xoài bán tại vườn có mức khá cao. Cụ thể, xoài cát Hòa Lộc bán tại vườn đang có giá từ 35-40 ngàn đồng/kg; xoài Đài Loan đạt chuẩn xuất khẩu được bán với giá khoảng 30 ngàn đồng/kg. Chuối già xuất khẩu hiện cũng có giá tốt với mức mua tại vườn cho nông dân khoảng 12,5 ngàn đồng/kg. Nguyên nhân các mặt hàng trái cây xuất khẩu như: chuối, xoài… hiện đang được giá vì nguồn cung khan hiếm, phải 1-2 tháng nữa mới rộ vụ thu hoạch.

Ông Nguyễn Thế Bảo, Giám đốc HTX Xoài Suối Lớn (H.Xuân Lộc) cho biết, giá xoài đầu vụ năm nay cao hơn hẳn cùng kỳ năm ngoái do khan hàng. Không chỉ giảm năng suất, chất lượng trái cũng không bằng mọi năm nên thương lái gặp khó khăn trong việc tìm nguồn xoài đạt chuẩn xuất khẩu. Dự báo, nguồn cung xoài nghịch vụ năm nay cũng giảm mạnh so với mọi năm do mất mùa vì ảnh hưởng thời tiết. “Vụ xoài nghịch vụ mọi năm, HTX thường cung cấp ra thị trường khoảng 2 ngàn tấn thì năm nay có thể giảm chỉ còn khoảng 1 ngàn tấn, giảm 50% so với cùng kỳ năm ngoái” - ông Bảo nói.

Cùng dự báo, ông Đoàn Minh Ngọc, chủ cơ sở thu mua thanh long xuất khẩu tại xã Hưng Thịnh (H.Trảng Bom) đánh giá, khoảng 1 tháng nữa, thanh long ruột đỏ thắp đèn làm trái vụ cung cấp cho thị trường xuất khẩu mới vào vụ thu hoạch. Dự báo, sản lượng thanh long trái vụ năm nay không bằng mọi năm do nhiều tháng qua, giá thanh long thường ở mức thấp do thị trường xuất khẩu gặp khó khăn vì ảnh hưởng của dịch Covid-19. Theo đó, vụ thanh long Tết năm nay, một số nông dân không tập trung đầu tư mạnh như mọi năm nên sản lượng có thể giảm hơn nhiều so với mọi năm.

* Lo thị trường nhiều biến động

Dự báo của nông dân, nhiều loại trái cây tươi đang xuất khẩu tốt có thể giảm sản lượng vì mất mùa, nhưng nguồn cung vẫn rất dồi dào và cao hơn nhiều so với các tháng khác trong năm. Theo số liệu từ Sở NN-PTNT, chỉ tính riêng trong tháng 12, sản lượng trái cây của Đồng Nai như: chuối, thanh long, xoài, bưởi, mít… đạt khoảng 64,4 ngàn tấn, tăng gấp nhiều lần so với các tháng khác trong năm, bởi đây là thời điểm thu hoạch của nhiều loại cây ăn trái chủ lực có diện tích lớn trên địa bàn tỉnh như: chuối, mít, xoài, bưởi…

Chuối già xuất khẩu hiện đang bán được giá cao do chưa rộ vụ thu hoạch. Trong ảnh: Vựa thu mua chuối tại xã Thanh Bình, H.Trảng Bom

Ông Lý Minh Hùng, Giám đốc HTX Thanh Bình (xã Thanh Bình, H.Trảng Bom) cho hay, tuy diện tích trồng chuối trên địa bàn H.Trảng Bom tăng thêm so với mọi năm nhưng sản lượng có thể tăng không tương xứng so với mức tăng về diện tích. Nguyên nhân, năm nay giá vật tư nông nghiệp tăng cao khiến nhiều nông dân không mạnh tay đầu tư bằng mọi năm. Tuy nhiên, nguồn cung chuối cho thị trường xuất khẩu cuối năm vẫn rất dồi dào. Chuối xuất khẩu đang bán được giá tốt do đa số các nhà vườn vẫn chưa vào vụ thu hoạch. Khó khăn nhất với HTX hiện nay là đàm phán giá bán với các đối tác khách hàng xuất khẩu vì chi phí đầu vào tăng cao, giá chuối bán tại vườn của nông dân cũng khá cao trong khi thị trường rủi ro hơn do ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19. Hiện HTX hầu như không có đơn hàng xuất khẩu chuối tươi đi châu Âu, xuất khẩu đi các thị trường khó tính khác cũng khó khăn hơn do chi phí vận chuyển tăng gấp nhiều lần.

Theo ông Hùng: “Xuất khẩu trái chuối tươi hiện chủ yếu phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc có ưu thế hơn hẳn các thị trường khác về khoảng cách địa lý. Ngoài ra, HTX cũng xây dựng kế hoạch tăng cường sản xuất và xuất khẩu sản phẩm chế biến để chủ động hơn khi thị trường xuất khẩu trái cây tươi có nhiều biến động như hiện nay”.

Có cái nhìn lạc quan hơn, ông Nguyễn Văn Dũng, Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH Chuối Gia Huy Phát (có trụ sở chính tại P.An Bình, TP.Biên Hòa) nhận định, thời điểm này, đa số các mặt hàng trái cây tươi xuất khẩu đang có giá rất tốt. Với lợi thế gần về vị trí địa lý, Trung Quốc vẫn là thị trường tiêu thụ chính của mặt hàng trái cây tươi. Cơ hội xuất khẩu vào thị trường này vẫn rộng cửa do mùa đông năm nay, nhu cầu nhập khẩu trái cây tươi của Trung Quốc rất lớn, vì sản xuất của họ bị thiệt hại nặng nề bởi thiên tai.

Tuy nhiên, theo ông Dũng: “Dự báo thị trường xuất khẩu khó lường hơn mọi năm, doanh nghiệp quan tâm đầu tư vào khâu bảo quản, nhất là trong tổ chức hệ thống kho lạnh bảo quản trái cây tươi để chủ động hơn về nguồn cung cũng như ứng phó được khi thị trường xảy ra biến động. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng nỗ lực đẩy mạnh các kênh tiêu thụ trong nước, nhất là qua hệ thống các siêu thị; đồng thời, mở rộng thị trường xuất khẩu ra nhiều nước để chủ động hơn về đầu ra trong khó khăn”.

Bình Nguyên​ (Báo Đồng Nai)