​Then là hình thức văn hóa lâu đời phổ biến của cộng đồng các dân tộc Tày, Nùng, Thái ở các tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Tuyên Quang... Là một nghi lễ trong Then, Then “cấp sắc” đã lưu giữ và phản ánh những tinh hoa văn hóa được đúc kết trao truyền với bao tâm huyết của các nghệ nhân dân gian.

Theo dòng người di cư từ năm 1954 đến nay, Người Tày, Nùng cư trú tại xã Sông Thao, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai mang theo bản sắc văn hóa từ miền ngoài vào đây. Then đã trở thành sinh hoạt văn hóa tâm linh của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng. Then có nhiều nghi lễ, nghi thức như: Then cầu an giải hạn thường tổ chức vào dịp đầu năm; Then nàng hang diễn ra vào dịp Trung thu; Then cúng mụ diễn ra vào dịp cúng đầy tháng cho trẻ nhỏ; Then thôi tang; Lẩu Then là những nghi lễ lớn nhất của nhà Then và trong đó nghi lễ Then cấp cao nhất chính là Then “cấp sắc”.

Một buổi hát then của cộng đồng người Tày, Nùng ở Sông Thao

Có thể hiểu đơn giản nội dung cơ bản của Then, nhất là Then cấp sắc chính là kể về cuộc hành trình hùng tráng của đoàn quân Then vận chuyển các lễ vật vượt qua muôn trùng khó khăn để tiến dâng lên Ngọc Hoàng, xin được cấp sắc cho nhà Then đương sự. Cuộc hành trình này, tuy đoàn quân Then phải trải qua nhiều gian nan vất vả, nhưng lại được chứng kiến nhiều cảnh đẹp lạ thường mà trần gian không có. Thông qua cuộc hành trình, Then cấp sắc phản ảnh nhiều mặt của đời sống, văn hóa, tôn giáo tín ngưỡng của đồng bào dân tộc Tày, Nùng các tỉnh phía Bắc ở thời kỳ phong kiến xưa.